Sukcesja od serca – czy filantropia może być sposobem na przekazanie majątku?

Sukcesja kojarzy się przede wszystkim z przekazaniem zgromadzonego majątku rodzinie. Niektórzy jednak zastanawiając się nad tym, co zrobią z zebranym przez lata kapitałem, myślą również o przekazaniu zgromadzonych zasobów w taki sposób, aby poprawić przyszłość nie tylko najbliższych, ale też innych osób. Przeczytaj ten artykuł, żeby dowiedzieć się czy filantropia w ramach sukcesji jest możliwa.

Czy działalność filantropijna uniemożliwia przekazanie majątku dzieciom?

U wielu osób pojawia się wątpliwość czy w ramach zaplanowanej sukcesji mogą przekazać oni część majątku rodzinie, a pozostały fragment np. na organizacje dobroczynne, wybranym potrzebującym, albo po prostu darować je instytucji, której rozwój chcieliby wspomóc po śmierci, zostawiając po sobie coś dobrego, nie tylko najbliższym.  

W artykule Dzieci milionerów pozbawione fortuny rodziców. Co kryje się za kontrowersyjnymi wyborami sław? opisaliśmy przykłady znanych osób zamożnych, którzy zdecydowali się całkowicie lub w znacznej części pozbawić gigantycznych spadków swoje dzieci, przekazując większość pieniędzy chociażby na cele dobroczynne.

Na podobny gest zdecydował się również miliarder związany z siecią sklepów bezcłowych Chuck Feeney, którego przypadek opisujemy w artykule Brak sukcesora z rodziny – co zrobić z firmą gdy nie ma następcy? przekazał znaczną część majątku na założoną przez siebie fundację wspierającą cele edukacyjne.

Planując sukcesję, nic nie stoi również na przeszkodzie, żeby odwrócić proporcje i przekazać zdecydowanie większą część majątku swoim najbliższym, ale jednocześnie wspomóc, choćby w niewielkim stopniu, dowolny, szczytny cel.

Szczególnym rozwiązaniem, które przyjdzie nam z pomocą, przy planowanym i systematycznym procesie przekazania majątku może okazać się fundacja rodzinna. Co więcej, dzięki jej wykorzystaniu możemy zgodnie z pomysłem nestora rodziny powiększyć rodzinny majątek po jego śmierci, sprawiając, że sukcesorzy nie poczują się skrzywdzeni przez przekazanie części majątku na inne cele. Szerzej fundację rodzinną opisujemy w artykule Fundacja rodzinna – nowe narzędzie sukcesji i ochrony majątku w Polsce

Filantropia sposobem na sukcesję w przypadku braku sukcesorów

Jeszcze większe zmartwienie mogą mieć osoby, które zgromadziły pokaźny majątek, jednak nie mają najbliższej rodziny lub osób, jakim pragnęliby przekazać zgromadzony kapitał.

Wtedy to właśnie szeroko pojęta filantropia może jawić się jako idealna szansa na przekazanie majątku w procesie sukcesji w taki sposób, aby budowane przez lata dziedzictwo nie poszło na marne, a wręcz przeciwnie – dobra pamięć o danej osobie mogła pozostać w licznej świadomości na wiele pokoleń.  

Filantropia – czy warto ją planować?

Obecnie istnieje mnóstwo sposobów i jeszcze więcej pomysłów na optymalne przekazanie majątku. Niezwykle zaskakująca okazała się idea Marlene Engelhorn, której rodzina jest właścicielem BASF – jednej z największych firm chemicznych na świecie. Zdecydowała ona nie tylko przekazać posiadaną fortunę na cele społeczne, lecz planuje ona zrobić to w niezwykle nietypowy sposób.

Postanowiła ona, że wyboru o tym, na co zostaną przekazane środki dokona grupa 50 osób, wybrana losowo spośród wcześniej wyselekcjonowanych 10.000 mieszkańców Austrii reprezentujących wszystkie grupy wiekowe, stany, klasy społeczne i środowiska*.

Warto jednak pamiętać, że sukcesja, zawierająca element filantropii powinna zostać gruntownie zaplanowana. Pomoże to w faktyczny sposób zrealizować zakładany cel, nie tracąc przy tym niepotrzebnie czasu, pieniędzy czy nerwów.  

Dlatego też, decydując o dalszym przeznaczeniu majątku warto skorzystać z pomocy specjalistów.

Jest nim Agnieszka Sawczuk, autorka raportu „Filantropia w Polsce. Jak angażują się przedsiębiorcy i ich rodziny” Fundacji EFC i Polskiej Rady Biznesu, właścicielka brandu Filantropea i inicjatorka warsztatów dla kobiet, które chcą mądrze pomagać.

Wspiera ona przedsiębiorców i ich rodziny w planowaniu i organizowaniu działalności społecznej, zgodnie z ich wartościami i pasją, wykorzystując swoje blisko 25-letnie doświadczenie w pracy w sektorze społecznym na wszystkich poziomach zarządzania i współpracy z przedsiębiorcami i filantropami. Prowadzi również badania na temat filantropii polskich przedsiębiorców i rodzin biznesowych oraz jej roli w budowaniu ładu rodzinnego.

* informacja pochodzi z profilu LinkedIN Agnieszki Sawczuk, na którym znajduje się jeszcze więcej podobnych historii

Konrad Sawczuk
Jacek Miłaszewski
Rafał Szymkowiak