Jak przyjąć do grona wspólników zaufanego pracownika?

Model przygotowywanej sukcesji oparty na zarządzie spoza rodziny może być sposobem na zatrzymanie w firmie doświadczonej kadry menedżerskiej. Ścisłe związanie kluczowego pracownika ze spółką zazwyczaj skutecznie motywuje go do większego zaangażowania w sprawy firmy.

Aby zostać wspólnikiem spółki kapitałowej, można nabyć jej udziały (akcje) od dotychczasowych wspólników (akcjonariuszy) albo objąć udziały (akcje) nowo utworzone. Sposoby te różnią się od siebie regułami prawnymi oraz zasadami opodatkowania.  Z kolei, żeby zostać wspólnikiem spółki osobowej (czyli najczęściej spółki jawnej albo komandytowej), należy nabyć ogół praw i obowiązków od któregoś z dotychczasowych wspólników albo przystąpić do spółki obok tych wspólników i wnieść do niej stosowny wkład.

 Niezależnie jednak od tego, czy wejście nowej osoby do grona wspólników dotyczy spółki kapitałowej, czy osobowej, problemem może się okazać wartość praw udziałowych (udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków), które wybrane osoby musiałyby nabyć, żeby uzyskać status wspólnika o odpowiednio ustalonym udziale w spółce. Nabycie takich praw w spółkach, zwłaszcza tych dłużej prosperujących na rynku, może na pierwszy rzut oka wymagać zaangażowania dużych środków pieniężnych, na co nie każdy może sobie pozwolić. Dodatkowo właściciele spółek najczęściej nie oczekują od kadry menedżerskiej, aby ta zasiliła spółkę dodatkowym kapitałem, a jedynie chcą mieć gwarancję, że zwiąże się z firmą na długie lata.

W takiej sytuacji rozwiązaniem może być zaoferowanie pracownikowi nabycia niewielkiego pakietu udziałów (akcji), a następnie zwiększanie jego poziomu uczestnictwa w spółce przy jednoczesnym stopniowym umarzaniu udziałów (akcji) dotychczasowych wspólników (akcjonariuszy). W ten sposób z biegiem czasu nowy wspólnik otrzyma coraz większy udział w zysku spółki bez konieczności angażowania w jednym momencie dużych środków.

Jak motywować menedżera? Zobacz nasz film!

Można również rozważyć wprowadzenie programu motywacyjnego opartego na przyznaniu kluczowemu personelowi udziałów fantomowych w spółce. Udziały fantomowe to udziały wirtualne, co oznacza, że menedżer przez fakt ich posiadania nie staje się formalnie współwłaścicielem firmy. Istnieje jednak możliwość przypisania udziałom fantomowym określonych praw i obowiązków, które sprawią, że w określonych sytuacjach menedżer będzie traktowany na równi ze wspólnikami. Więcej na ten temat można przeczytać w odpowiedzi na pytanie: Co to są udziały fantomowe i jak je wykorzystać, planując sukcesję?

Michał Sawicki

Podstawa prawna: art. 10, art. 32, art.180, art. 257, art. 309, art. 431 k.s.h.

Rafał Szymkowiak

Inne artykuły na ten temat: